Midwinterhoornwandeling rond de Giezelbaarg in Veele 03-01-2015


Gisteren belde mijn wandelmaatje Heleen of ik zin had om zaterdag met haar en wat van haar collega's mee te  gaan wandelen met de Midhoornwandeling rond de Giezelbaarg in Veele.

Het woord Giezelbaarg heeft al een beetje een griezelige bijklank. En dat klopt, want de wandeling wordt gemaakt rond de Gezelberg, ook wel bekend als de Giezelbaarg. Op deze plek werden eeuwen geleden de ter dood veroordeelden uit Westerwolde terecht gesteld, direct na hun berechting in Huis Wedde. Voor de berg staat een gedenksteen waarop de namen van de veroordeelden vermeld staan. De Giezelbaarg of Galgenberg is een van de opgestuwde heuveltjes uit de laatste ijstijd tussen Veele en Wedde in Groningen. 

De wandeling wordt begeleid door de klanken van zogenaamde boerhoorns. Ze worden bespeeld door de plaatselijke midwinterhoorngroep De Giezelbaargbloazers. 

"De Giezelbaargbloazers" uit het dorpje Veele, hebben hun naam ontleend
aan deze heuvel.

Over de herkomst van het midwinterhoornblazen doen verschillende verhalen de ronde. Was het een oud heidens gebruik om de geesten te verjagen en het licht terug te halen zoals bij de Germanen gebeurde tijdens joelfeesten?
Of werd de hoorn gebruikt door de boeren als ze burenhulp nodig hadden?

Uit overleveringen weten we dat tijdens de Eerste Wereldoorlog de midwinterhoorn werd gebruikt om waarschuwingssignalen te geven. In het oosten van ons land werden smokkelaars op deze manier gewaarschuwd voor de marechaussee.
Ook weet men dat in de Tweede Wereldoorlog de midwinterhoorn eveneens als waarschuwingssein werd gebruikt om onderduikers te waarschuwen als er gevaar dreigde.
Tegenwoordig gebruikt men de midwinterhoorn alleen nog vanaf de eerste adventszondag tot Driekoningen op 6 januari. Er mag alleen nog op de hoorn geblazen geworden om het evangelie van de geboorte van Christus te gedenken.
Alleen bij uitzondering wordt er buiten de vastgestelde tijd in het openbaar op de midwinterhoorn geblazen. Een voorbeeld hiervan kan zijn bij de begrafenis van midwinterhoornblazer. 

Ruim op tijd arriveren we de boerderij van de familie Joling. Er wordt gestart in drie groepen en wij zitten dus bij de eerste groep.  Langs het ongeveer vijf kilometer lange parcours staan verschillende vuurkorven en andere luchtpunten. Onderweg staan op meerdere plaatsen midwinterhoornblazers paraat om de deelnemers trakteren op het bijzondere geluid van de midwinterhoorn. Ik heb nog nooit
eerder het geluid van een midwinterhoorn in het echt gehoord. Ik ben blij dat ik een klein zaklampje bij me heb want de route gaat bijna geheel over onverharde pad. Soms ligt er ook wat stro op de paden en ik vind het wel prettig om dit te zien want voor ik het weet hangt mijn voet erin en ik ben toch al zo'n "valgevoelig" persoon.
Het is heel erg donker en mijn fototoestel is niet geschikt om mooie foto's te maken blijkt. Onderweg komen we niet alleen midwinterhoornblazers tegen maar ook verhalenvertellers. 
De eerste verhalenverteller vertelt de geschiedenis van de Giezelberg. Hierna gaan we we de berg even op, nu ja berg, het is meer een heel klein heuveltje.Hier kan men ook een kaars voor de veroordeelden aansteken.
Af en toe is het pad toch wel erg modderig en moet je uitkijken om niet te vallen.
Ik ben blij dat mijn wandelmaatje Heleen en goed zichtbaar jack draagt want het is moeilijk voor me om al haar collega's in het donker te herkennen die ik nog nooit eerder gezien heb.
Gelukkig is het niet erg koud en is het niet nodig om ons te warmen bij de verschillende vuurkorven. We passeren een stalletje waar o.a.glühwein te koop is maar het lijkt me verstandiger om dit pas na afloop van de tocht te nemen. Het zou eens in je benen kunnen zakken en dat op de soms modderige paden.
Een verhalenverteller vertelt ons iets over een de kooplieden van vroeger die de "Stille Kniep" aandeden op hun tocht terug naar Wedde of Onstwedde. Later bij weer een verhalenverteller kunnen we het verhaal niet goed verstaan en we besluiten daarom dan ook om maar door te lopen.
De laatste verhalenverteller vertelt ons het verhaal: "Waarom de sneeuw het sneeuwklokje geen kwaad doet" Hier staan ook potjes waar een sneeuwklokje instaat en alle kinderen of als men nog kinderen thuis heeft mogen een potje met een opkomende sneeuwklokje meenemen.
Het duurt nu niet zo erg lang meer of we zijn weer terug bij de boerderij waar onze wandeling begon. We gaan nog even de schuur in waar ik me nu aan een glühwein durf te wagen.

De tocht was zeker de moeite waard. Dank aan alle vrijwilligers die deze tocht mogelijk hebben gemaakt. De hele route was bijna voorzien van glazen potten met waxinelichtjes.
Jammer dat sommigen het nodig vonden om tijdens het vertellen van de verhalen luidruchtig te gaan praten.

Dank ook aan de collega's van Heleen dat ze het goed vonden dat er een vreemde eend in de bijt was. 


Informatie over de midwinterhoorn heb ik van internet en sommige foto's ook. Meent iemand dat ik te onrechte zijn of haar foto's gebruikt heb, laat het me weten en ik verwijder deze direct.


6 opmerkingen:

  1. Een heel stemmige tocht, Noortje...
    Lie(f)s.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Oef.. al die namen.. vreselijke geschiedenis.. ik zou al met de bibbers in m'n benen aan die tocht begonnen zijn.. ook zónder glühwein! :-) Maar wél een heel aparte tocht weer hè.. ik was gisteren op het strand van Hoek van Holland en moest terugdenken aan de keren dat ik daar in het pikkedonker wandelde.. met de Nachtstrandwandeling! Toch een héél andere beleving, in het donker wandelen!
    Heel mooi verslag.. alsof ik erbij was hoor!
    Groetjesss!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja vroeger gebeurde er toch wel vreselijke dingen, maar ondanks de vreselijke geschiedenis was het wel een hele aparte en stemmige tocht die ik niet had willen missen.
      In het donker wandelen heeft wel wat vind ik. Ja die Nachtstrandwandelingen vond ik ook altijd heel apart. Ik heb ook weleens 's nachts een rondje om Schiphol gewandeld vond ik ook heel leuk. Het is wel oppassen geblazen voor iemand zoals ik die nogal eens val, maar bij een tocht in het donker ben ik tot nu toe nog nooit gevallen.

      Verwijderen
    2. Is wel logisch.. overdag let je waarschijnlijk toch iets minder op, in het donker doet een mens sowieso voorzichtiger denk ik.

      Verwijderen
    3. Zal vast een hele belevenis geweest is. Die hoorns zullen wel een heel apart effect gegeven hebben.

      Verwijderen
  3. bijzondere wandeling, leuk die lichtjes

    BeantwoordenVerwijderen