Hannekemaaierstocht 23-05-2015


Niet de Zuid-Europeanen in de zestiger jaren maar de Hannekemaaiers waren de eerste gastarbeiders. Duitsers uit Westfalen, die tussen de zeventiende en negentiende eeuw emplooi vonden bij Noord-Nederlandse boeren. Het Hannekemaaierspad gaat door Groningen, Drenthe en eindigt bij het Friese Lemmer. Het volgt een reconstructie van de route die de Hollandgänger op weg naar wat geluk vanaf de zeventiende eeuw gevolgd hebben.

Poep, pikmaaier, grasmof, knoet, mier, spekvreter: het zijn enkele van de bijnamen van de eerste gastarbeiders, ook wel hannekemaaiers. Deze Duitsers uit Westfalen zochten hun heil in Nederland omdat de landbouw in eigen land onvoldoende capaciteit bood om in hun armoedige bestaan te voorzien. Het Nederlandse platteland, dat gaandeweg ontvolkte vanwege de industrialisatie en de trek van arbeiders naar steden en fabrieken, zat verlegen om handarbeiders. Onder het motto War in der Heimat bittere Not, in Holland gabs Verdienst und Brot vulden Duitse keuterboeren die leemte maar al te graag op. Met een zeis over de schouder en een plunjezak met mondvoorraad trokken ze tegen de zomer in groepjes naar Nederland om zich voor enkele maanden als maaier of hooier te melden.
bron: internet

Voor de vierde keer wordt deze Hannekemaaierstocht georganiseerd. Deze tocht kan drie dagen gewandeld worden. Iedere dag een andere route. Mijn wandelmaatje Janny en ik hebben voor één dag gekozen en wel de eerste dag. Volgens de weerberichten zal het een goede wandeldag worden en daar gaan we dus ook maar van uit.
Om even voor negen uur schrijven we ons in, Er is maar één afstand die gelopen kan worden en dat is 25 km.


Janny schrijft ons in en na een kop koffie vertrekken we van camping De Weyert in Rolde waar het startlokaal is.
Dit jaar wordt er aandacht besteed aan de 2de wereld oorlog, nu 70 jaar geleden.

De eerste dag is een nieuwe route die nu door Kamp Westerbork loopt.


Al snel lopen we in het gemeentebos van Rolde. Dit bos stamt uit ca. 1880. We komen door Nijlande en via Eldersloo gaan we naar Ekehaar.


Als we bijna 10 km gelopen hebben ziet Janny een kleine 100 meter verder Herberg Diana Heide en ze stelt voor om hier een rust te houden want de rust op onze routebeschrijving is voorlopig nog lang niet in zicht. Een prima idee van haar en we zetten koers naar het restaurant. Meerdere wandelaars blijken hetzelfde gedacht te hebben want er zitten nog enkelen aan de koffie.
Wij gaan natuurlijk weer voor koffie met appelgebak. Ik vind dit altijd heerlijk als ik wandel en volgens mij is appelgebak dopping voor de wandelaar want je ziet bij een wandeltocht dat heel veel wandelaars dit nemen.




 Onze route voert ons nu over onverharde paden richting Kamp Westerbork.


We passeren de Juliana en Bernardboom. De letters J en B beginnen al wat te verbleken.



Niet veel later komen we Kamp Westerbork.
De geschiedenis van kamp Westerbork is vooral bekend vanwege de jaren 1942-1945. Het kamp werd echter al in 1939 gebouwd en in gebruik genomen. Tot de afbraak in 1971 is het kamp nagenoeg voortdurend in gebruik geweest.
Op 9 oktober 1939 kwamen de eerste 22 vluchtelingen aan in het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork. In de volgende maanden werden honderden vluchtelingen in het kamp ondergebracht.
Vanaf 1 juli 1942 was het kamp als Polizeiliches Judendurchgangslager Westerbork het vertrekpunt van in totaal 93 treinen naar Auschwitz, Sobibor, Theresientadt en Bergen-Belsen.
Vanuit kamp Westerbork werden op 19 mei 1944 245 Sinti en Roma gedeporteerd naar het vernietigingskamp Auschwitz.
Kort nadat bijna 900 Joodse gevangenen bevrijd werden, kreeg het kamp alweer een nieuwe functie: interneringskamp voor NSB'ers en collaborateurs.
In 1949 werden de barakken van kamp Westerbork korte tijd gebruikt als onderkomen voor militairen.
Bij gebrek aan huisvesting werden vanaf de zomer van 1950 Indische Nederlanders ondergebracht in het voormalig kamp Westerbork. Vanaf dat moment werd het 'De Schattenberg' genoemd.
Binnen een jaar moesten de Indische Nederlanders vertrekken omdat gerepatrieerde Molukse KNIL-militairen met hun gezinnen een woonoord nodig hadden.
bron: internet
De route voert recht over het terrein maar Janny en ik kijken bij de verschillende monumenten.
Op deze historische plek worden de levens van honderdduizend joodse Nederlanders in herinnering gehouden. Monumenten doen denken aan deze zwarte bladzijde uit de geschiedenis en roepen een bijzondere herinnering op aan de slachtoffers.





De 102.000 stenen.
Vanuit het doorgangskamp Westerbork werden meer dan honderdduizend mensen gedeporteerd. Van hen keerden 102.000 niet terug. Op initiatief van een aantal oud-gevangenen zijn op de voormalige appelplaats 102.000 stenen geplaatst. De achterliggende gedachte is duidelijk te maken om hoeveel mensen het bij deze moord gaat. Maar naast deze massaliteit wordt ook de individualiteit duidelijk: de stenen zijn willekeurig in hoogte gestraat om het individu te benadrukken: 102.000 keer een moeder, een vader, een zoon, een dochter, een broer, een zus….
De stenen zijn op een gelijkmatige manier geplaatst binnen de kaart van Nederland.






De spoorlijn met de omgebogen rails symboliseert de verschrikkelijke vernietiging.


We zijn beiden onder de indruk wat we zien en lezen op de infobordjes. Op zo'n moment besef je weer wat een recht we hebben om in vrijheid te mogen leven.
Wanneer we het terrein hebben verlaten krijgen we weer onverharde paden en we beginnen ons af te vragen of we de controle en stempelpost gemist hebben want deze hebben we nog steeds niet gezien.



Maar eindelijk zien we dan toch de rust en stempelpost. Wij besluiten hier niet te rusten omdat we het grootste deel van onze tocht er al hebben opzitten. De dame die bij de stempelpost zit zegt dat ze nogal wat commentaar gekregen heeft omdat de rust zo laat in de route zat.
Nu wij zeggen dat we alleen bang waren dat we de controle gemist zouden hebben.


We beginnen nu aan het laatste deel van onze tocht. Af en toe lopen we op wegen die redelijk druk zijn en waar auto met vrij hoge snelheid ons passeren en we zijn dan ook blij wanneer we weer op onverharde paden en paadjes mogen.
Het tunneltje onder de N33 vindt ik wat lastig want ik vind dat de leuning nogal hoog zit maar ik volg Janny op afstand.
Wanneer we weer richting Rolde gaan halen er ons twee dames in die ons vragen of wij de 25 km ook zo lang vinden. Nu wij hebben dit gevoel niet en zeggen hun dat ook.
We lopen nog even over een landweggetje en daarna over bospaadjes en dan komt de startlocatie waar we ons afmelden.

Het was een mooie tocht. Gezellig om deze tocht met Janny te wandelen. In het begin waren er wel wat verharde paden maar later ging de route voor een groot deel over zandpaden. Het was een tocht met een zeer afwisselend landschap. Typisch Drents en soms zeer oud. Bos werd afgewisseld door oude akkertjes, beekdalen met hooiland. Ik vond heel indrukwekkend om over Kamp Westerbork te gaan, Mijn GPS gaf 27,2 km aan.



7 opmerkingen:

  1. Oh ja.. dáár had ik ook wel even op m'n gemakje rondgekeken, in dat Kamp Westerbork.. lijkt me bijzonder indrukwekkend.
    Verder ook een hele mooie natuurtocht zo te zien.. en goed weer dus? het was in Sy ook mooi maar later kregen we toch nog regen ook.. we zaten toen gelukkig al binnen aan een drankje hehe.

    En appeltaart, ja, dat is echt wandelaarsvoer hè, voor de benodigde extra energie.. én het is gezond, want er zit fruit in hahahahahhaa!
    Die laatste foto vind ik echt heel grappig hehe! :-)
    Groetjesss!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja wij vonden het juist mooi om daar op Kamp Westerbork rond te kijken. In de beschrijving stond ook dat het ook speciaal in de route was opgenomen omdat het 70 jaar geleden was dat er een eind aan de tweede wereldoorlog kwam. Ik begreep niet dat er wandelaars waren die er niet even rondliepen om er even rond te kijken.
      Ja appeltaart dat is gezond en levert energie dus kan geen kwaad zoals je zegt, hahahaha!

      Verwijderen
  2. Wat een gezellig eetcafé, Noortje ! Ziet er lekker uit ! Leuke foto -> twee meiden in topvorm !
    Knappe log-afsluiter !
    Je foto's zijn mooi, maar -> nooit meer oorlog !
    Lie(f)s.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja als je dan over Kamp Westerbork loopt dan besef je inderdaad dat het heerlijk is om in vrijheid te mogen leven.

      Verwijderen
  3. Mooie tocht Noortje, ik heb dat al vaker gelezen dat wandelaars lekkere appeltaart nemen. Misschien zit er toch iets in dat voor doping kan doorgaan.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Prachtige tocht, Noortje.
    In Kamp Westerbork zouden meer mensen eens een kijkje moeten nemen, zó indrukwekkend.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Veel respect voor je geweldige verslag van deze tocht Noortje.

    BeantwoordenVerwijderen