Bezoek Gedenkplaats Kamp Amersfoort 25-06-2014

Schreef ik in mijn vorige verslag dat ik graag eens een bezoek zou brengen aan Gedenkplaats Kamp Amersfoort, vandaag is het dan zo ver omdat we er toch in de buurt moeten zijn.

Gedenkplaats Kamp Amersfoort in Leusden bestaat uit een museumgebouwtje met een muurschildering, een maquette, enkele herinneringen aan het kamp en men kan er een videofilm bekijken. Ook zijn er in vitrinekasten nog wat bezittingen te zien van gevangenen.

Zilveren handvat van wandelstok

Het ging er hard aan toe in Kamp Amersfoort. Straffen en mishandelingen waren aan de orde van de dag. Gevangenen werden met knuppels geslagen, geschopt, gemarteld en soms zelfs gedood. Vooral de Joden hadden het zwaar te verduren. Een bekende straf was staan in de "rozentuin". De benaming doet denken aan een mooie bloementuin, maar het tegendeel is waar. De kale strafplaats was afgezet met prikkeldraad. De gevangenen vergeleken de prikkels met de doornen van rozenstruiken. Nieuwkomers of gevangenen met straf moesten hier urenlang stokstijf stilstaan. Als ze bewogen kregen ze slaag. De nieuwkomers zagen zo op hun eerste dag al meteen hoe het er in het kamp aan toeging. Ze waren geschokt door wat zij zagen.

Stil appèl en appèlklok in klokkenstoel 

Stil appèl  is een stille gedenkplaats omgeven door een taxushaag. De tuin is een appèlplaats, een kale grindvlakte. In de grindvlakte staan rozenzuilen opgesteld zoals de gevangenen op de vroegere appèlplaats. Langs sommige zuilen bloeien rozen, langs andere prikkeldraad. De toen zo genoemde rozentuin was een speciale strafplaats, grenzend aan de appèlplaats.

In de eerste periode van Kamp Amersfoort waren zes wachttorens om het gevangenengedeelte geplaatst. In 1943 toen het gevangenenkamp was uitgebreid waren dat er acht. Eén toren is bewaard gebleven. In 2004 werd de overgebleven wachttoren gerestaureerd en weer op zijn oorspronkelijke plaats gezet.

Wachttoren

De 350 meter lange schietbaan aan de Appelweg tegenover het voormalige Kamp Amersfoort is onder barbaarse omstandigheden volledig door gevangenen uitgegraven. Deze plek was een van de vele fusieladeplaatsen in de omgeving.

Aan het einde van de 350 meter lange schietbaan, bij het voormalige Kamp is in 1953 een beeld onthuld.

De Schietbaan

Dit beeld, dat een gevangene voor het vuurpeloton voorstelt, is een herinnering aan de slachtoffers die zijn gevallen in Kamp Amersfoort.

Eén vuist van de stenen gevangene is gebald als teken van machteloze woede en als teken van zijn ongebroken wil. Het beeld en de sokkel zijn geplaatst op een stervormig mozaïek met daarop vijf vredesduiven die de vijf oorlogsjaren symboliseren. De stenen gevangene, met de officiële naam "Gevangene staand voor het vuurpeloton", wordt in de volksmond "De Stenen Man" genoemd.

 De stenen man

Het is wel prettig dat er verder niemand op de schietbaan loopt dan wij zodat je er met je eigen gedachten kan gedenken. Door de videofilm die we in museumgebouwtje bekeken hebben wordt je er weer eens aan herinnert hoeveel gruwelijke daden er in de oorlog hebben plaats gevonden en hoe dankbaar je mag zijn dat je van na de oorlog bent en  hopelijk zal dit zo blijven.

Ondanks dat je het niet een feestelijk uitstapje kan noemen vond ik het wel de moeite waard. Zelf wist ik eigenlijk niet zo veel van Kamp Amersfoort af. 

Wanneer ik er in de toekomst  tijdens de 2daagse van Amersfoort weer langs kom zal ik zeker terug denken aan wat ik bij dit bezoek gehoord en gezien heb zeker als ik deze gedenksteen zien.

Gedenksteen