Bezoek aan Tentoonstelling Rembrandt en Saskia en Liefde in de Gouden Eeuw 27-11-2018

Het Culturele Hoofdstadjaar was net sinds de zaterdag voor mijn bezoek aan Leeuwarden afgesloten maar dat weerhield me er niet van om toch naar Leeuwarden te gaan. De titel is overgedragen aan Plovdiv (Bulgarije) en Matera (Italië), de twee Culturele Hoofdsteden van 2019. Toch was nog goed te zien dat Leeuwarden de culturele hoofdstad was geweest.
Ik had in onze regionale krant een stuk gelezen over Lief en Leed van Rembrandt en Saskia en dat er in het Fries Museum een tentoonstelling was over Liefde in de Gouden Eeuw.

Ik was ruimschoots op tijd want via internet had ik een e-ticket besteld waarop je de tijd moest aangeven dat je het museum zou bezoeken.
Ik had dus nog wat tijd om wat rond te kijken in de stad.
Natuurlijk zette ik de twee witte hoofden op de foto die vlak bij het station staan. Jammer dat vandalen zo nodig over de tekst moesten krassen. Trouwens vandalen hebben in april de jongen ook al eens van een snor voorzien. 
Ieder jaar nodigt de organisatie van EU-Japan Fest de culturele hoofdsteden van Europa uit om een fotograaf naar Japan af te vaardigen. Dit jaar waren dat Leeuwarden en Valletta in Malta. Fotografe Alice Wielinga werd uitgenodigd om naar het noorden van Japan af te reizen en de prefectuur Aomori, de mensen en de gewoontes daar vast te leggen. De fotoserie, bestaande uit enorme collages die in het stationsgebied van Leeuwarden te bewonderen zijn. Met als titel ‘Ode aan Nebuta’ geven deze panorama’s een kleurrijke impressie van het jaarlijkse zomerfestival Nebuta.
 Ik passeerde het Eetcafé "Het wapen van Leeuwarden" waar ik de vorige keer een lunch gebruikte maar toen is die mooie gevel me niet opgevallen.
Ik passeerde het Paleis van Justitie, het is een neoclassicistische gebouw uit 1851 naar een ontwerp van Thomas Adrianus Romein. De voorgevel heeft een Korinthische zuilengalerij en een fronton waarin zich het Rijkswapen bevind.
Ook kwam ik langs de Waag.
Een Waag is over het algemeen het middelpunt van een marktstad. Waar gehandeld wordt, wordt gewogen en gemeten. Voor het bepalen van het juiste gewicht van de handelswaar was een marktkoopman vroeger aangewezen op de waag, een publiek weeghuis. Het product dat op de waag in Leeuwarden de overhand had was zuivel, en dan vooral boter. Deze werd op de wekelijkse marktdagen in groten getale aangevoerd. De waag in Leeuwarden stond daarom ook wel bekend als de “boterwaag”. 
Het Beeld van een vrouw die boter staat te karnen is dan ook een zeer geschikt beeld voor bij de waag.
Onderstaande gracht heet het Naauw. De kademuren van het Naauw dateren uit de 18e eeuw en zijn de oudste nog bestaande kademuren van Leeuwarden. Dit is ook het kleinste natuurreservaat van Leeuwarden. Er schijnen groeien bijzondere plantensoorten te groeien zoals de steenbreekvaren, de schubvaren en het muurleeuwenbekje las ik op het infobordje.
Natuurlijk kwam ik ook Mata Hari  nog tegen want Leeuwarden is immers haar geboorteplaats.
Ik zag in een kunstatelier nog een prachtige gelaarsde kat staan en aangezien ik gek op katten ben had ik deze wel willen hebben maar ik vond hem veel te duur

Het werd tijd om naar het museum te gaan en ik vond dit graffiti figuur wel erg mooi gemaakt.


Ik nam ook een audiotour in het museum want dan zien je de dingen toch beter doordat je op bepaalde dingen gewezen wordt
In de tentoonstelling volg je niet alleen het bruidspaar, maar stap je ook in het huwelijk van de high society. Schilderijen vol symboliek, gegraveerde huwelijksharten, schunnige gedichten en kostbare cadeaus vertellen hoe men in de Gouden Eeuw aankeek tegen liefde, religie en kinderen. Je ontdekt dat omstandigheden tijdens de Gouden Eeuw sterk verschilden van nu, maar dat gevoelens van lief en leed van alle tijden zijn.
De Elite lieten vroeger vaak hun pas geboren overleden kind schilderen. Tegenwoordig kan dit gezien worden als foto's maken van b.v. een doodgeboren kindje.
Portret van Sixtus van der Laen op tweejarige leeftijd.

Sixtus is afgebeeld in rokken net als in die tijd alle jongetjes. Op zijn rechterhand zit een papegaai, in zijn linker houdt hij een broodje vast en aan zijn voeten ligt een hond, symbool van trouw. Om zijn nek hangt een ketting met een zeldzame gouden rinkelbel en een gouden kruisje  Alles wijst erop dat deze jongen later een geestelijk leven zal gaan lijden.
Huwelijksmaal ter gelegenheid van het huwelijk van Eraert van Pipenpoy met Jel van Liauckema in de grote zaal van Liauckemastate te Sexbierum.
Zelfportret van Rembrandt met Saskia
Ik kom eigenlijk alleen voor Rembrandt en Saskia en dan met name voor het schilderij "Saskia en profil in rijk gewaad" 
In 1634 trouwt Rembrandt van Rijn met Saskia Uylenburgh in het Friese Sint Annaparochie volgens het museum “het meest beroemde Friese bruidspaar ooit”. Zij de dochter van een Friese rechter, hij een succesvol schilder. Na de bruiloft verhuist het koppel naar Amsterdam, waar Rembrandt zijn atelier heeft. Daar staat Saskia vaak model voor zijn tekeningen en etsen. In Amsterdam krijgt het stel vier kinderen, waarvan de eerste drie in de wieg sterven. De jongste, Titus, blijft wel in leven. Het gezinsgeluk is van korte duur. Acht maanden na de geboorte van Titus overlijdt Saskia op 29-jarige leeftijd in Amsterdam.
Titus
Zelfportret met helm
En dan het topstuk van de tentoonstelling waarvoor ik speciaal gekomen was. Rembrandt begon met het schilderen van Saskia’s portret rond 1633 of 1634, dus vlak voor of na het huwelijk, maar voltooide het pas na haar dood in 1642. Hij voegde toen een witte veer toe, mogelijk een verwijzing naar dat overlijden. Ook het takje rozemarijn dat ze vasthoudt zou daaraan refereren: rozemarijn stond symbool voor huwelijkse trouw, maar ook voor een band die sterker is dan de dood.
Het schilderij hing bij Rembrandt thuis, het herinnerde hem aan haar, maar uit geldnood was hij tien jaar na Saskia’s dood gedwongen het te verkopen. Zo belandde het bij Jan Six, verzamelaar en vriend, waardoor het toch een beetje in de buurt bleef. In 1734 kwam het via de verzamelingen van Nicolaas Six en Willem Six terecht bij Valerius Röver in Delft. En daarna in KasselHet portret is tijdens de tentoonstelling voor het eerst in ruim 250 jaar in Nederland te zien.
Twee maanden voor haar 30ste verjaardag sterft Saskia, vermoedelijk aan tuberculose. Na de geboorte van Titus is ze steeds zieker geworden en wanneer hij acht maanden oud is overlijdt ze, op 14 juni 1642. In hetzelfde jaar werkt Rembrandt volop aan de voltooiing van de "Nachtwacht".
Tijdens haar ziekbed heeft Saskia een nieuw testament laten opmaken, waarin ze haar zoontje benoemt tot haar enige erfgenaam. Tot Titus volwassen is, mag Rembrandt over de erfenis beschikken. Tenminste, zolang hij niet hertrouwt.
Een huishoudster, Geertje Dircx, neemt Saskia's taken waar. Een noodlottige affaire volgt, maar daarna hervindt Rembrandt de liefde bij Hendrickje Stoffels. Met haar krijgt hij weliswaar een dochter, Cornelia, maar trouwen doet hij nooit opnieuw.
Huwelijkshart met twee pijlen 
In het museum was het moeilijk om foto's te maken want er schenen heel vaak spotjes op de doeken en voorwerpen. Sommige foto's heb ik dan ook van internet moeten halen.
Ik vind het prettig dat ik een museum jaarkaart heb want ik ben niet echt iemand die heel lang in een museum rondkijk en dan is zo kaart wel prettig om voor een bepaald iets er even heen te gaan.
Toen ik weer richting het station ging zag ik in een soort hofje een kerk staan. Het was de Doopsgezinde Kerk, een eenvoudig gebouw waarvan de ingang omlijst is met kolommen. Terwijl ik er een foto maakte kwam er een dame bij me staan die lid van deze kerk was en me er iets over vertelde.
Welke stad heeft zoiets: gewoon lopen over gedichten?  Leeuwarden biedt een unieke verzameling gedichten in steen. Wandelend door de straten van de binnenstad, nadenkend over strofen en zinsneden van lokale, maar ook van landelijk bekende dichters en schrijvers. Even stilstaan, de omgeving in je opnemen en de geboden tekst tot je nemen.
Het merendeel van de inmiddels 50 stenen is te vinden in de historische binnenstad. 
Ik passeerde ook nog een apart bakje rond een boom en zag in plaats van slotjes dassen aan een brugleuning gebonden, zou dit een nieuwe rage worden?
Terwijl ik in de trein terug zat bedacht ik me dat ik toch echt eens in de zomer naar Leeuwarden moet want het is een leuke stad en er zijn vele stadswandelingen te doen. Misschien is die poëzieroute ook wel leuk om eens te doen.
Het Ledikant, ets van Rembrand

16 opmerkingen:

  1. Echt ondergedompeld in Kunst, Noortje. Zoveel moois op één dag...
    Lie(f)s.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Er is echt heel veel in Leeuwarden te zien. Ik moet er zeker eens in de zomer een stadswandeling gaan doen.

      Verwijderen
  2. Leuk dat je daar bent geweest. Was daar ook museum te zien. Mooie schilderijen. Omgeving zie je daar veel. Mooie foto's heb je gemaakt. Het was geslaagde dag geweest voor jullie.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Een fraai verslag met prachtige foto's Noortje, en voor mij herkenbare plekjes, ik heb er heel wat voetstappen liggen hoor.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik heb in Leeuwarden nog niet zoveel voetstappen liggen. Moet er zeker nog eens een paar keer heen.

      Verwijderen
  4. Aah.. jij bent gelukkig nog wel naar Leeuwarden kunnen gaan dit jaar.. nu kan ik het mooi door jouw ogen ook zien!
    Dat gedicht van Ida Gerhardt.. het valt me op dat ze schreef dat het omslaan van de baden van een boek altijd blijft.. hmm, er zijn toch veel mensen die nu een e-reader hebben hè. ;-)
    Interessante tentoonstelling over een mooi onderwerp in het Fries museum. De laatste keer dat ik er was, was ik een jaar of 19, op Tienertour met m'n zusje en waren we op klompen hahaha dat klonk behoorlijk hard op de vloeren daar! We hebben heel zachtjes proberen te lopen! :-)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja ik ben toch nog geweest hoewel de stad net Culture Hoofdstad af was. Ja ik heb ook een e-reader maar ik ken ook heel veel mensen die dit niets vinden want die willen een echt boek in hun handen houden zeggen ze.

      Verwijderen
  5. De liefde bezoeken is toch prachtig.
    Ik vind het ook altijd jammer dat men kunst en de teksten zo nodig moet beschadigen.
    Mata Hari is toch een stukje geschiedenis.
    Kunst van toen en nu. Hans

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik vind het beschadigen van dingen door vandalen helemaal erg.
      Ik ben toen ook naar het fries Museum geweest toen ze er een tentoonstelling over Mata Hari hadden. Vond ik een prachtige tentoonstelling.

      Verwijderen
  6. een interessant en gedetailleerd verslag Noortje..

    daar heb je werk van gemaakt..


    een familielid van mij is ook naar Leeuwarden geweest en was daar heel enthousiast van

    zelf vond ik het wel wat ver

    fijne avond

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Voor het museum zou ik niet gaan maar wat een mooie stad is het toch. Jammer dat het zo ver weg is kan wel genieten van je foto's zeg.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik ben ook niet iemand die heel lang in een museum ben maar ik ga soms wel om iets speciaals te zien. Dat is ook het voordeel van een museumjaarkaart.

      Verwijderen
  8. Mooi hoor, weten we dat ook weer! Ze hebben het goed verzorgd allemaal.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik vind het maken van postjes altijd leuk omdat ik er meestal informatie voor opzoek en dan weet ik het ook, haha.

      Verwijderen