Autopuzzeltocht Midden-Groningen 05-04-2021

Mijn schoonzusje en ik hadden ons opgegeven om op tweede Paasdag de autopuzzeltocht van localgroningen te gaan doen. Het was een nieuw toegevoegde puzzeltocht. De startlocatie was in Kiel-Windeweer wat niet zo heel ver van mijn huis is. Wij hadden eerder al die van het zuidelijke Westerkwartier gedaan en dat was goed bevallen.

Het was die dag geen ideaal weer: regen, sneeuw, harde wind, hagel maar soms ook af en toe een zonnetje. Omdat het weer niet al te best was heb ik ook maar weinig foto's gemaakt. 

Toen ik de kerk binnenging om ons routeboek te halen zag ik dat er heel veel mensen de tocht gingen doen want er lagen heel veel mappen klaar.

De Amshoff is van oudsher een veenkoloniale kerk met pastorie die in 1755 werd gebouwd in opdracht van de stad Groningen. Het gebouw is gerestaureerd en beschikt over een prachtige pastorietuin in Engelse landschapsstijl. Nu is het een unieke locatie in Groningen om te dineren voor twee personen. Maar ook voor zakelijke feesten en evenementen.

Vanuit  Kiel-Windeweer gingen we via Borgercompagnie en Tripscompagnie naar Mutendam. 

Kiel-Windeweer is halverwege de 17e eeuw ontstaan als nederzetting langs het Kieldiep, dat toen gegraven werd ten behoeve van de turfwinning. In de loop der jaren ontstond de zo kenmerkende lintbebouwing. Het dorp is 100 meter breed en 8 km lang en is nu beschermd dorpsgezicht.

Het Veenkoloniale lintdorp Borgercompagnie is ontstaan in 1647, toen de Stad Groningen aan een negental Burgers middels een contract toestemming gaf tot vervening van een gebied dat deel uitmaakte van het zogenaamde Bourtanger Moor. Aan deze Burgers (= borgers) dankt het dorp zijn naam.

Tripscompagnie is ontstaan langs het Tripscompagniesterdiep dat in 1640 gegraven is in opdracht van Adriaan Trip om de turf uit de omliggende venen te kunnen winnen. Het dorp ontstond 8 jaar later. Na de vervening is akkerbouw belangrijk geworden. 

Bij Tripscompagnie  ligt ook het Adriaan Tripbos waar fiets en wandelpaden zijn ook kun je er zwemmen.

Ook nu staan er in het routeboek weer allemaal vragen die je moet invullen. Zo ook een vraag over de Heemtuin waar we langs komen.

Muntendam kende vroeger veel armoede en achterstand. Kinderen en vrouwen verdienden wat bij door langs de deuren te gaan met sinaasappels en heidebezems. De regio keek ook neer op de Muntendammers.

Het beeld herinnert aan die tijd en op de plaquette staat het volgende:

Maar ook het schone geslacht,
De Muntendammer vrouwen,
Zij trokken er op uit met kruikar of een mand.
Met bokkings of citroenen,
de hele dag maar sjouwen.
Als zingende verkoopsters,
tot sieraad van het land.
"Mout je ook nog bukkens vrouw,
appelsinen of citrounen?

We komen langs de "Schaive Klabbe"

Het is letterlijk een scheve klapbrug. Nu is een klapbrug niet uniek, maar dit is niet zomaar een klapbrug. In principe is het een stalen variant van de klassieke ophaalbrug, alleen heeft de brug in plaats van twee, maar één hamei (de stijl boven de scharnier van de brug) en balans (draaiende arm), en de hamei is aan één zijde van de brug geplaatst.

Dit type brug werd toegepast op plekken waar de brug het vaarwater onder een scheve hoek kruist. Enkel bij hoge uitzondering werd een dergelijke brug geplaatst. Tot en met mei 1940 lag er op de plek van de Schaive Klabbe een, in deze streek gebruikelijke, ijzeren draaibrug, maar deze werd tijdens de Tweede Wereldoorlog vernield. Waarom men als vervanger zo’n unieke brug heeft geplaatst is niet bekend. Een uniek ontwerp is duurder in aanleg en onderhoud, dus de keuze lijkt vreemd. De weinige scheve bruggen die er zijn, worden hierom juist vaak door goedkopere en simpelere typen vervangen. 

De brug is zo zeldzaam, dat hij is benoemd tot Rijksmonument.

Een van de volgende bezienswaardigheden op onze tocht was het Odd Fellowhouse Welgelegen.

Veenborg Welgelegen uit 1628 is de enige nog overgebleven veenborg in Groningen. Het was vroeger een buitenhuis voor welgestelde burgers.

Af en toe is het niet mogelijk om uit de auto te gaan voor foto's, ten eerste is het flink koud en als het dan hagelt is het helemaal onaangenaam.

Bij het binnenrijden van Sappemeer zagen we het beeld de Scheepsjager.

Een scheepsjager was een persoon die met zijn paard langs de kanalen liep en zich met zijn paard verhuurde aan schippers om hun schip te trekken. Het pad langs deze kanalen noemde men het jaagpad. De scheepsjager en zijn paard hadden meestal een vast traject, bijvoorbeeld tussen twee sluizen, bruggen of knooppunten van vaarwegen. Buiten dit vaste traject werd het scheepsjagen vervolgens overgedragen aan een andere scheepsjager.

Ook de historische Scheepswerf Wolthuis ligt op de route.

De historische Scheepswerf Wolthuis kent een lange geschiedenis als één van de oudste scheepswerven in de provincie Groningen. Hij is ook één van de weinige werven die nog bestaan en de enige waar is te zien en te ervaren hoe schepen vroeger werden gebouwd.

Ik ben er weleens tijdens een wandeltocht door gekomen en het was erg interessant om te zien.

Natuurlijk wordt De Rijks Hogere Burgerschool in Sappemeer ook genoemd in ons route boek.

Dit is de school die Aletta Jacobs in 1870 bezocht. Zij was het eerste meisje in Nederland dat toegang kreeg tot deze vorm van onderwijs. Al was het als "toehoorster", hiermee baande ze een weg voor andere meisjes. Pas in 1905 mochten meisjes op voet van gelijkwaardigheid met jongens naar de HBS.

We besloten om een stuk van de route over te slaan omdat we voor 13 uur ons bestelden lunchboxen moesten hebben afgehaald. Dit moest in Boerderijcafé Mausel in Noordbroek.

Ik kende deze locatie niet maar ik begreep dat het vaak gebruikt werd voor feesten en partijen. Vandaar dat bord bij de ingang. Hier konden we ook gebruik maken van het toilet. 

De lunch box bevatte allemaal lekkers wat gemaakt was van ingrediënten uit de streek. Ik begreep later dat deze tochten opgezet zijn om bekendheid te geven aan allerlei bedrijven. Ook nu zaten er weer hele lekkere dingen in de lunch box (vergeten een foto te maken)

We kwamen o.a. door Schildwolde. 

Schildwolde waar natuurlijk de Juffertoren een bezienswaardigheid is.

Deze historische blikvanger uit de 13e eeuw kent een bijzondere legende. 

Er waren eens drie rijke zusters, die hun leven in ijdelheid doorbrachten – tot ze tot inkeer kwamen. Ze namen afscheid van elkaar en gingen elk huns weegs. Zo ver als ze kwamen zouden ze elk een toren bouwen ter ere van God, tot een eeuwige (na)gedachtenis en tot boete voor hun zondig leven.

Ik vond dit paardenhoofd van hoefijzers heel leuk. Hoewel ik vaker door Schildwolde ben gekomen had ik het nog nooit eerder gezien.

We hadden wat moeite met de route we zouden een villa moeten zien waar vroeger een borg had gestaan en waarvan de standbeelden van grote leeuwen die vroeger de entree sierden nu aan de ingang van het  Suezkanaal staan. Door zo'n tocht in je eigen provincie kom je nog weer dingen tegen die je niet eerder wist.

Op de foto's is goed te zien dat het weer nogal wisselend was maar desondanks genoten we wel heel erg. Nadat we een poosje tijdens een hagelbui hadden stil gestaan kwam we bij het 't Roegveld.

't Roegwold is een gebied met oude natuur én steeds meer nieuwe natuur. Landbouwgronden tussen de al bestaande natuurgebieden worden hier heringericht. In de Westerpolder heeft de eentonige grasmat al plaatsgemaakt voor een ruige bodem.

Ik vond het er erg koud en er zaten verschillende mensen met verrekijkers in hun auto te kijken want er zijn daar veel water- en moerasvogels. Ik heb door dit gebied ook weleens een georganiseerde wandeling gedaan en liep dan natuurlijk op smallere paadjes en ook het Knuppelpad (750 meter door het moeras) zat toen in de route waar je over moest maar er was gelukkig ook een alternatief pad (wat ik natuurlijk nam)

foto van internet

Ik wist dat we nu ook nog bij de witte huisjes zouden langskomen in Woudbloem. 

Deze huisjes zijn in 1906 gebouwd  als arbeiderswoningen en behoorden bij de toenmalige aardappelmeelfabriek de Woudbloem. De arbeidershuisjes zijn beschermd dorpsgezicht en zijn onlangs aardbevingsbestendig gemaakt.

Tijdens het laatste gedeelte van onze tocht kwamen we langs de karakteristieke boerderij Hoog Hammen waar de televisieserie Hollands Hoop is opgenomen. Aangezien de toegangsweg een eigenweg is konden we de boerderij alleen maar in de verte zien. Het schijnt wel dat de boerderij in ernstig verval is geraakt.

We zien een reuzenrad opdoemen bij een boerderij. Dit is een nationaal opererend bedrijf voor het fabriceren van reuzenraden. Inmiddels schijnen er tientalen van deze firma te vinden zijn in alle continenten van de wereld.

We hadden nog 10 km te gaan en kwamen nu in het natuurgebied bij het Schildmeer. We moesten ons afmelden in restaurant Kaap Steendam. Hier is een terras aan het water en we zeiden tegen elkaar dat we daar als we weer naar restaurants en terrassen mogen het daar een leuk plekje is om iets te gaan drinken op het terras want het is immers niet zo ver van onze woonplaatsen.

Het was een leuke tocht om te rijden. Wel was het jammer dat het zo koud was en ik niet veel foto's heb kunnen nemen door de regen, sneeuw of hagel.

Misschien is dit postje niet voor iedereen interessant maar ik maak deze verslagen als een soort naslagwerk voor mijzelf. Ik vind het ook altijd leuk om de verslagen te maken en er dan informatie bij te zoeken zo kom ik toch steeds weer nieuwe dingen te weten.