Open Monumentendag 08-09-2018

Manlief vindt het altijd leuk om op Open Monumentendag verschillende dingen te gaan bekijken maar de laatste jaren ging ik op de tweede zaterdag in september altijd een wandeltocht wandelen. Dit jaar was er ook wel een wandeltocht maar ik had besloten om met hem deze zaterdag op stap te gaan.

Als eerste bezochten we het Noord-Nederlands Trein & Tram Museum in Zuidbroek.
De stichting Noord-Nederlands Trein & Tram Museum is in 2001 opgericht waardoor het toen met sloop bedreigde station van Zuidbroek (1865, het oudste van de provincie Groningen) gered werd van de sloop. Het station is van het type "Hoogezand" van de standaardstations van de Staatsspoorwegen. Het is het enige nog overgebleven gebouw van dit type. Het gebouw is twee keer verbouwd. De eerste keer was circa 1910. Bij de tweede verbouwing, in 1958, is het gebouw fors verkleind: de beide zijvleugels en de bovenverdieping werden afgebroken. In 2006 werd de Stichting eigenaar van het station. Van 2008 t/m 2013 is het gebouw volledig in oude staat teruggebracht. Ook de zijvleugels en bovenverdieping werden weer herbouwd. Tussen 2008 en 2011 werden deze delen herbouwd. 

foto van internet

In het museum was de ontwikkeling van het spoorwegnet en de tramverbindingen in Noord-Nederland gedurende de afgelopen anderhalve eeuw goed te zien. Er was goed te zien dat de tijden enorm veranderd zijn. 

In de vestibule waren bijvoorbeeld de prachtig gerestaureerde loketten uit de tijd dat er nog geen kaartjesautomaat op het perron was en er geen OV-chipkaart bestond te zien.

Wij vonden het beiden een heel leuk en interessant museum waar we dingen zagen die we al bijna vergeten waren. 

Verder stond Monumentaal Usquert op ons programma. 
Usquert ligt op een wierde in het Hogeland
Een wierde of terp is een kunstmatige heuvel, opgeworpen om bij hoogwater een droge plek te hebben. Zulke heuvels komen voor langs de gehele kust van de Waddenzee. Wierden werden niet alleen gemaakt om door mensen te worden bewoond, maar ook om het vee te beschermen en om er soorten geriefhout, dat slecht tegen natte grond kan, op te laten groeien.
Usquert bood met zijn monumentale en karakteristieke open panden een prachtig decor voor de vele activiteiten die er gehouden werden. 

We bewonderden kunstwerken en sieraden die geëxposeerd werden in de open panden, ook reed er een historische bus waarmee men eventueel een ritje kon maken.

(foto van internet, omdat de gemaakte foto niet goed was)

Ook namen we een kijkje bij molen Eva, het is een koren-en pelmolen. 
Eva stond vroeger, samen met Adam, boven Bedum, waar ze samen de polder droogmaalden. Toen een stoomgemaal ze overbodig had gemaakt kregen de houten bovenwerken van de molens een nieuwe standplaats. Adam ging naar Delfzijl en Eva naar Usquert. Sinds 1818 staat Eva in Usquert.

Ook gingen we een de Sint Petrus en - Paulus kerk in. Jammer dat het er zo druk was want het was niet mogelijk om binnen foto's te maken. Trouwens het was eigenlijk in het hele dorp te druk om foto's te maken.

 De huidige kerk heeft ten minste twee voorgangers gehad. Al in de 9e eeuw heeft Liudger hier een kerk, waarschijnlijk van hout, gesticht. Usquert was in de middeleeuwen zetel voor een van de dekens, in de Ommelanden proost genoemd, van het bisdom Münster. Vaak zijn de kerken in de hoofdplaats van een proosdij gewijd aan Petrus en/of Paulus. De kerk in Usquert was gewijd aan beide heiligen.  De houten kerk werd in de 11e eeuw vervangen door een nieuwe kerk opgetrokken in tufsteen. In de kroniek van Bloemhof wordt vermeld dat deze kerk in 1231 in brand werd gestoken door Eenrumers als onderdeel van een strijd tussen de landschappen Hunsingo en Fivelingo. Bij die brand zou ook een kluizenaar zijn omgekomen die naast de kerk woonde. Na de brand werd de huidige kerk gebouwd, waarbij de restanten van de afgebrande kerk werden hergebruikt. In 1868 werd de oude losstaande kerktoren afgebroken en vervangen door de huidige toren. 
Al lopend door het dorp kwamen we veel prachtige panden tegen en we genoten ervan.
De gemeente Usquert was in het midden van de 20e eeuw per hoofd van de bevolking één van de rijkste gemeenten van Nederland, hoewel de rijkdom slechts was weggelegd voor enkelen.Omdat het gemeentebestuur een waardig gebouw wilde van waaruit de gemeente zou worden bestuurd gaf het de beroemde architect Berlage  opdracht om een gemeentehuis te ontwerpen, het zogenoemde Berlagehuis. 

foto van internet

Het is het enige gemeentehuis dat Berlage heeft ontworpen. Berlage liet het gemeentehuis in 1929 bouwen maar toen hij het zag te midden van grote villa's vond hij het toch wat schril afsteken, tekende er een toren bij en liet deze ook bouwen. Omdat de toren niet was besteld, wilde het gemeentebestuur deze uitbreiding niet voor haar rekening nemen. Berlage heeft deze kosten uit eigen zak betaald.

Helaas was het Berlagehuis niet te bezoeken omdat in de vloeren asbest zit en deze vervangen worden.
Veel kunstenaars konden in hele mooie monumentale panden hun kunstwerken laten zien.

Ik wist niet dat Usquert zo'n leuk en interessant dorpje was. Als ik er nog eens in de buurt kom lijkt het me best de moeite om er nog eens doorheen te lopen want nu was het toch wel wat te druk. 

Etentje met de wandelvriendinnen 07-09-2018

Het stond al na de  vriendinnenwandeldag van afgelopen april op het programma om met elkaar ergens uit eten te gaan. Het viel nog niet mee om een datum te prikken dat we alle acht konden maar uiteindelijk is het dan toch gelukt. De keus viel op "De Smederij 1872" in Beerta.

Tussen 1872 en 1979 werd er van alles gesmeed, daarna gebeurde er niet veel meer. Het monumentale pand is jaren geleden in oude glorie hersteld door de kleindochter van de laatste smid. En die heeft er een mooi restaurant van gemaakt. Sfeervol maar niet ouderwets, met authentieke details. Het oude smidsvuur verwarmt de bezoekers, de oorspronkelijke werkbank uit 1872 is onderdeel van het interieur.

We hadden om 18.30 uur afgesproken om in het restaurant aanwezig te zijn. Iedereen was er behalve Jolanda want die was het restaurant voorbij gereden en was al in Nieuw-Beerta. Ze belde Heleen op en die was als het ware haar navigatie systeem per telefoon. Uiteindelijk zagen we haar dan ook aan komen.
Op de menukaart stonden allerlei lekkere dingen en iedereen maakte dan ook haar keus.

Na het voorgerecht kregen we een tussendoortje van het huis. Een glaasje puur-Groningse fladderak (een likeurtje met citroen, kaneel en kruidnagel) met een bolletje passievruchtenijs. Het smaakte prima.

Het was toch wel heel gezellig zo met zijn allen uit eten te zijn want als je met zo veel wandelt dan praat je toch nooit met elkaar tegelijk en ik zeker niet al degene die het laagste tempo heeft van ons achten.

Ik nam als nagerecht een sorbet en die mocht met recht de naam sorbet hebben want je kreeg echt een flinke sorbet.

Om eens te gaan eten in "De Smederij 1872" stond al lang op mijn lijstje waar ik eens wilde gaan eten en ik moet zeggen dat het echt een aanrader is. 

Het was erg gezellig om zo eens met de wandelvriendinnen onder elkaar te zijn.

Jammer dat ik zelf mijn camera was vergeten daarom heb ik wat foto's van internet gehaald en ook wat foto's van Heleen gekregen. 

Airborne Wandeltocht Oosterbeek 01-09-2018

Begin augustus vroeg Heleen in de Vriendinnenwandel Whatsapp. wie er zin had om de Airborn Wandeltocht op 1 september te gaan wandelen. Jolanda, Karin, Heleen en mij leek het wel iets. Ik had deze tocht al een keer eerder gelopen in 2014 de anderen liepen de tocht voor de eerste keer.

De Airborne Wandeltocht is een herdenkingstocht in het kader van de Slag om Arnhem (september 1944) en vindt jaarlijks op de eerste zaterdag van september plaats in Oosterbeek. Het is een van de grootste eendaagse internationale wandelevenementen.

De tocht is een eerbetoon aan de ruim 1700 Britse en Poolse militairen die in de Slag om Arnhem het leven lieten en begraven liggen op de Airborne Begraafplaats te Oosterbeek. 

De Wandeltocht kent vier afstanden: de 10, 15, 25 en 40 kilometer.
Heleen had ons online ingeschreven voor de 15 km. Omdat we helemaal vanuit het Noorden naar Oosterbeek moesten stond ik al heel vroeg fris en fruitig in de hal beneden.

Ik werd opgepikt bij de carpool plaats om naar het station in Assen te gaan en na een voorspoedige treinreis kwamen we in Oosterbeek aan. We besloten om eerst ergens koffie te drinken met appelgebak want dat is eigenlijk toch wel een traditie bij een wandeltocht. Helaas was het appelgebak niet over naar huis te schrijven. Het was niet echt goed ontdooid en hierdoor was de smaak ook niet je van het. 

Er stonden bordjes waar de start was maar als je de meute gewoon volgde kwam je er ook wel. 
We begonnen aan onze tocht en passeerden al snel het Airborn monument.

Het “Airborne-monument” is een gedenkzuil, bekroond met een natuurstenen beeldengroep van vijf mannenfiguren. Een man die de vrijheid uitbeeldt, wordt omgeven door burgers en soldaten. Aan de voet van de zuil zijn in reliëf vier voorstellingen aangebracht: de oostkant stelt de landing van de geallieerde troepen voor, de zuidkant de hulp van de Oosterbeekse vrouwen aan de gewonden, de westkant de medewerking van het verzet aan de Airborne en de noordkant de laatste weerstand.

Veel mensen liepen de tocht (ik las later dat er 32.809 deelnemers waren) Er waren ook veel kinderen bij en mensen met kinderwagens en soms zelfs ook bolderkarren dus flink doorlopen kon eigenlijk niet vooral in het begin niet. 

Op een gegeven moment stond er bij de Bilderbergse bossen een stand van de scouting waar ze eterij en drinkerij verkochten. We besloten om hier wat te nemen en gingen er heel even zitten. De broodjes knakworst of bal gehakt vielen er lekker in en ook het drinken deed ons goed. Maar we moesten weer verder en de route voerde nogal eens over onverharde paden en soms lagen daar stenen en keien in en dat was natuurlijk wel opletten voor mij want op deze paden struikel ik nogal eens.

We zagen een een briefje aan een boom zitten wat ik nog nooit eerder gezien had bij een wandeltocht dus dat was wel een waarschuwing voor de eventuele wildplassers in ons groepje. 

We kwamen op landgoed Duno met het Dunoplateau.

Voor de Tweede Wereldoorlog was de Duno een fraai park met een imposant landhuis dat in gebruik was als hotel. Karakteristiek voor het park waren cementrustieke trappen, rotspartijen, vijvers en watervallen. In Nederland zijn er weinig parken met een vergelijkbare hoeveelheid cementrustiek. Tijdens de Slag om Arnhem is het landhuis verwoest en raakte het park zwaar beschadigd.

Het gebied wordt gekarakteriseerd door hellingbossen, afgewisseld met droge dalen. Het ligt op de hoge zuidelijke rand van de Arnhemse stuwwal die hier steil naar de uiterwaarden van de Rijn afloopt. Door de diepe erosiedalen zijn de hoogteverschillen aanzienlijk. In de stuwwal zijn resten gevonden van palissaden en paalgaten van een gebouw. Deze resten wijzen erop dat hier in de elfde eeuw een burcht heeft gestaan.

Aangezien mijn wandelmaatjes van deze dag naar het toilet moesten paste ik op hun rugzakken. De rij was heel lang (er stonden maar vier dixies) dat kwam waarschijnlijk door de waarschuwing voor teken en lintwormen.

De herstelde poort van Landgoed Duno viel me vier jaar geleden ook al op. 

Hoe dichter we bij Oosterbeek kwamen hoe meer het een beetje op de vierdaagse van Nijmegen ging lijken. Muziek onderweg en veel toeschouwers aan de kant van de weg. 

Toen we na een poosje op het sportpark Hartenstein aan kwamen was het erg druk bij de afmeldbalies. Ik kreeg een cijfertje 2 en de

anderen een medaille.

 









Het was goed wandelweer en de tocht was erg mooi. Ik wil zeker volgend jaar, als ik de tocht weer loop, ook over de militaire begraafplaats want achteraf had ik er spijt van dat we dit niet gedaan hebben.

Heleen, Karin en Jolanda bedankt voor de gezellige tocht ik heb er van genoten.