Bezoek aan de Fraeylemaborg in Slochteren 30-07-2022

Mijn schoonzusje opperde het idee om de Fraeylemanborg in Slochteren eens te gaan bezoeken. Het leek mijn een prima idee want het was al zeer lang geleden dat ik daar eens was.

De Fraeylemaborg is een eeuwenoude borg waar sporen van een rijke geschiedenis te vinden zijn. Het is een versterkt kasteel, oftewel een burcht. Groningse burchten worden ook wel borgen genoemd. De borg is in de middeleeuwen gebouwd als steenhuis (in het Gronings: stainhoes) Toen in de Middeleeuwen de landadel steeds meer macht en rijkdom vergaarde, ontstond de behoefte aan veilige behuizing. Dit werd gevonden in het zogenaamde steenhuis. Een steenhuis is een nagenoeg vierkant bouwwerk gebouwd van baksteen. De muren waren dik, vaak meer dan een meter, en het gebouw had vaak minstens drie verdiepingen. De ingang bevond zich op de eerste etage en werd bereikt via een trap die kon worden binnengehaald. Toen in de veertiende en vijftiende eeuw de bewapening zodanig voortschreed dat steenhuizen niet langer veilig waren, gingen de bewoners er langzamerhand toe over deze om te bouwen naar - vaak rijk uitgevoerde - landhuizen of borgen.

Wij hebben een Vriendenloterijkaart VIP kaart en het gaf wel even wat problemen bij de kassa voordat wij onze gratis entreebewijzen hadden maar uiteindelijk lukte het de kassière dan toch. We moesten de entreebewijzen in het voormalige koetshuis halen wat nu de museumwinkel is. Mijn schoonzusje kocht daar een heel fleurig voorwerp van glas.

Wij ging de borg in nadat we eerst hadden moeten trekken aan een trekbel.

De hedendaagse borg is nu een museum. De ruimtes van de borg laten het tijdsbeeld tot het midden van 1900 zien, de periode waarin de borg voor het laatst echt bewoond werd. De kamers tonen hoe het leven op stand er vroeger in de borg uitzag. Een groot deel van de oorspronkelijke inventaris is in de borg terug te zien. Deze originele collectie is een mix van eeuwenoude erfstukken, meer hedendaagse objecten (uit begin 1900) en persoonlijke voorwerpen. Deze mix zorgt voor een sfeer waarin het lijkt alsof de kamers nog echt bewoond worden. Zo waan je je voor even in het leven van de familie Thomassen à Thuessink van der Hoop van Slochteren en hun personeel die er tot 1971 woonden.

Als eerste kwamen we in de speelkamer. Hier kregen de kinderen als ze nog jong waren thuis les van een gouverneur of gouvernante. Op de tafel in het midden mocht men proberen om in schoonschrift te schrijven op een lei. Mijn schoonzusje probeerde dit en na enige oefening bracht zij het er niet al te slecht van af.

Achter haar staat een bijzondere kachel met keramiektegels. Vroeger werden de kachels op de borg gestookt met turf of hout.

De route voerden ons nu eerst naar de zolder.

De zolder werd vroeger gebruikt voor opslag van niet meer gebruikte meubels en varia. Ook werd de was hier 's winters gedroogd, hangend aan latten. Hier zijn ook de eeuwenoude gebinten nog goed te zien.

We kwamen langs de Blauwe Logeerkamer.

We passeerde de Blauwe Kamer.

Het witgeschilderde ameublement werd in 1895 gemaakt voor de vijftienjarige Koningin Wilhelmina, ter gelegenheid van haar bezoek aan Drenthe. De prent boven de kachel laat de jonge koningin zien.

De Bibliotheek was al vanaf de 18de eeuw in gebruik als bibliotheek en werd ook wel de boekenkamer of studeerkamer genoemd. De heer des huizes bracht hier veel tijd door, zowel voor studie als voor zaken rond het beheer van het landgoed. Hij beheerde hier een omvangrijke boeken en prentencollectie. De stoere eikenhouten kastenwanden zijn grotendeels authentiek en reiken tot aan de plafondbalken. 's Avonds kwam de familie in "Vaders Kamer" een kopje thee drinken, het was een gezellig en aangenaam verwarmd vertrek.

Ik moet zeggen dat alles er heel mooi uit zag en ik niet echt het gevoel had dat ik in een museum was. Je kon veel dingen van dichtbij bekijken.

De rode kamer heeft een beschilderd plafond uit de Barok en een mooie bewerkte schouw (niet te zien op de foto) De inrichting bestaat uit een Neo-Rococo ameublement uit 1870.

De daagsche kamer was in een huis van stand een belangrijk vertrek. In deze woonkamer speelde zich het gezinsleven af. Men converseerde, las, dronk er thee, handwerkte en musiceerde er met elkaar.

Naast de deur hangt een schellekoord waarmee het personeel in de keuken gewaarschuwd werd dat de familie iets nodig had.

In de eetkamer staat op tafel een servies van Chinees porselein dat eigendom is geweest van Louis Couperus. Boven de haard hangt een "witje", grisailleschilderij die de illusie van beeldhouwwerk geeft. Het stelt op symbolische wijze de jacht voor.

De keuken van het landgoed is beneden gevestigd. Boven woonde het hogere goed. Op deze benedenetage woonde en werkte het personeel. Meestal waren er zo’n vijf á zes mensen in dienst. Zoals een keukenmeid, een kamermeisje, een butler en een koetsier. De verhouding tussen de bewoners en het personeel was redelijk goed op Landgoed Fraeylemaborg.

Bouwhistorisch onderzoek heeft aangetoond dat dit gedeelte meer dan zeven eeuwen oud is. Dit was het oorspronkelijke steenhuis met hele dikke muren.

Ik moet zeggen dat ik de keuken en de keldervertrekken erg leuk vond en je kon hier ook weer bij alles komen. We hadden nu wel de hele borg zo'n beetje bekeken en we hadden ook nog twee video's bekeken.

We besloten voordat we weer naar huis zouden gaan om in het schathuis (een schathuis is van oorsprong de veestal die bij een Groninger borg hoorde) nog iets te drinken.

Ik vond het allemaal erg interessant en had eigenlijk niet gedacht dat het er zo leuk zou zijn. Ik was er denk ik 30 jaar geleden eens geweest op mijn kennismakingstoer door Groningen maar toen was het lang zo mooi nog niet binnen.